Waarnemend burgemeester Madeleine van Toorenburg bevraagd

‘Ah, jullie zijn er al’, klinkt het vrolijk. We zijn op bezoek bij waarnemend burgemeester Madeleine van Toorenburg. We hebben elkaar al een paar keer eerder getroffen. Toen was ons al opgevallen dat we hier te maken hebben met een vrouw die weet waarvoor ze staat. Duidelijk is. Haar nek durft uit te steken. Die oog en oor heeft voor wat er speelt in de maatschappij, in de gemeenschap. Een vrouw die hard werkt, maar ook geniet van het leven. En je voelt de warme achterban van haar gezin.

Interview: Gemma Eerdmans en Frans Lammerts

Hoe bent u in Nuenen terechtgekomen?
Je zou kunnen zeggen dat ze er in gerold is. ‘Ik heb veertien jaar in de Tweede Kamer gezeten. Dat heb ik full speed gedaan. Ik kwam gierend tot stilstand. En toen vroeg Johan Remkes of ik gedeputeerde in Limburg wilde worden [Daar was toen veel gedoe... - red.]. Tegen Johan zeg je geen nee, dus dat heb ik een paar jaar gedaan tot daar een nieuw college zat. Ook weer tot het eind full swing bezig. Ondertussen was ik wel al lid geworden van de Eerste Kamer en toezichthouder binnen de GGZ. [Eerste Kamerlidmaatschap is een parttimefunctie.] Toen ik wist wat mijn rol daar was, was ik klaar voor iets fundamenteel nieuws. Ik ben niet van de kleine dingetjes, ik wil me ergens aan verbinden. Ik had de kabinetschef al laten weten, dat hij me mocht bellen, als hij me nodig had. En dat belletje kwam meteen een dag later: Nuenen was op zoek naar een waarnemend burgemeester. Prima, zei ik, ga ik doen! Ook omdat ik altijd geen Haags, maar een Brabants Kamerlid heb willen blijven. Uit dien hoofde kende ik Nuenen al een beetje.’
Pas daarna is Van Toorenburg Nuenense raadsvergaderingen gaan terugkijken en dacht: Oh, er is hier wel iets gebeurd. ‘Maar uiteindelijk ervoer ik hier een veel zachtere landing dan menig andere collega die een waarnemersrol kreeg...’

Wat trof u aan?
‘Ik trof een hele constructieve raad. Er is inderdaad best wat gebeurd, dus even pas op de plaats. Even laten bezinken, rust creëren. Een aantal mensen is verdrietig geweest. Een aantal mensen heeft pijn gehad en daar is onrust door ontstaan. Maar ze hebben het op een goeie manier met elkaar opgepakt.’
In haar eerste raadsvergadering sprak van Toorenburg de raadsleden duidelijk toe over hun rol in de gemeenschap. ‘Jullie zijn een soort transistorradio. De geluiden die hier klinken, klinken buiten nog harder of andersom. Jullie zijn de klankschaal van de gemeenschap. En soms kan een tik hier tegenaan heel hard naschallen. Belangrijk om ons dat altijd te realiseren.’ Ze vindt het van groot belang dat de mensen weten dat ze hun rol heel goed snapt. ‘Want in mijn hart ben ik zelf ook een volksvertegenwoordiger. Als ik zeg dat het geen professionals zijn, bedoel ik dat als een heel groot compliment. Want zij zijn gewoon de oren en de ogen van deze hele, levendige gemeenschap!’

Kreeg u een opdracht mee van de CdK?
‘Nee!’ Haar antwoord is duidelijk. ‘De Commissaris van de Koning was nijdig over wat er gebeurd was. Dat heeft iedereen kunnen zien. Maar dan weer door.’ Soms lijken sommige raadsleden nog last te hebben van wat er is gebeurd. Dan merk je dat ze er nog mee worstelen, terwijl ze er nooit echt met iemand over kunnen praten. Dat is extra moeilijk omdat de omgeving wel vragen stelt. ‘Daarom zeg ik ook, het was een behoorlijke rimpeling en nu moeten we rustig worden. Geef het even de tijd, geef het een plek.’ Pas daarna kan er met elkaar gekeken worden wat voor burgemeester we hier in Nuenen c.a. willen.’

Raadsbesluit azc
Het azc, wanneer komt dat er? ‘Hier ligt een raadsbesluit. We hebben eigen grond, toegang tot energie. Dat kan dus betrekkelijk snel gaan. COA heeft gezegd, dat gaan we doen. Schouders eronder. Als we het doen, doen we het netjes. Maar ik ga niet anderhalf jaar zitten zeggen: het komt, het komt… Ik wacht bezwaarprocedures niet af. Het bezwaar van een enkeling kan de hele gemeenschap verlammen, maar we moeten wel geloofwaardig zijn. Je wilt Ter Apel en Budel helpen, dan kun je niet nog twee jaar wachten om het neer te zetten. Je moet de bezwaren wel serieus nemen, maar we gaan wel gewoon bouwen. We hebben met elkaar besloten dat we het gaan doen, dan moet je het ook gaan doen.’

Kennismaking met de inwoners
Van Toorenburg wil niet teveel op de voorgrond treden. ‘De wethouders zijn met prachtige dingen bezig. Laat daar de aandacht naar toe gaan. Ik doe gewoon mijn werk en straks komt er een burgemeester en die moet hier een vlammende start krijgen.’ Ze probeert zoveel mogelijk daar te zijn waar ze nuttig en nodig is. We zullen haar zeker zien met de lintjesregen, de dodenherdenking, Bevrijdingsdag en dat soort officiële momenten. ‘Ik solliciteren hier? Ik vind het wel heel fijn hier, zou hier goed gedijen, maar mijn gezin zit in een fase dat we in Rosmalen willen blijven wonen.’ Haar dochters zijn 19 en 21.

U was woordvoerder Justitie. Profijt van?
‘Het was fijn dat ik al bepaalde bagage had toen ik destijds de politiek in stapte. Dat kan je inbrengen. Als ik hier overleg heb over zorg en veiligheid, dan kennen wij iedereen van onze drie gemeenschappen waar iets mee aan de hand is. Heeft iemand dringend hulp nodig, dan is gegevens kunnen delen belangrijk. Soms krijg je te laat alle informatie over iemand. Dat ging dan niet vanwege de privacywet. Om daar wat aan te doen, daar ben ik mee bezig.’